unique radio

Door: Emiel

Afgelopen 5 maart werd er een voor mij en zo’n 200.000 andere radioluisteraars zeer slecht bericht wereldkundig gemaakt: onze Nederlandse Publieke Omroep (NPO) wil stoppen met Radio 6.

Mocht je bij deze 200.000 mensen horen lees dit artikel dan en uit je onvrede op alle manieren die je kunt bedenken – later in dit artikel nog een paar suggesties hieromtrent. Mocht je nog nooit naar Radio 6 geluisterd hebben en je houdt van soul, jazz, wereldmuziek of combinaties daarvan en dingen die daar zijdelings mee te maken hebben: probeer Radio 6 eens…

Omdat naar de zin van het bestuur van de NPO de kosten te hoog zijn in verhouding tot de luistercijfers dreigt Radio 6 te verdwijnen. Wat die luistercijfers betreft is Radio 6 sinds de oprichting in 2007 altijd in het nadeel geweest; Radio 6 is niet via de ether op FM te ontvangen. Luisteren moet je via de kabel, internet, DAB+, Satelliet of DVB-T (Digitenne). In de auto of op een FM radio zonder kabelaansluiting gaat dat dus niet lukken. Dit is nadelig voor de luistercijfers, omdat een grote groep potentiële luisteraars bij voorbaat al uitgesloten wordt.

Wat naar mijn mening ook een nadeel is, is dat de programmering overdag redelijk mainstream is. Er wordt dan veel populaire vaak zwarte muziek zoals R&B en disco gedraaid die ook vaak op NPO Radio 2, NPO 3FM en op veel commerciële stations te beluisteren is. In de avonduren is er meer ruimte voor wat specifiekere muziek. Volgens een medewerker van een Radio 6 avondprogramma worden er ‘s avonds met enige regelmaat luistercijfers gehaald die 3x zo hoog liggen dan wat er gemiddeld gehaald wordt overdag. Doordeweeks begint om 20:00 het programma Winfried’s Woonkamer en om 22:00 tot 01:00 het programma Mijke en Colive. Hier is ruimte voor oude en nieuwe jazz, blues en experimentele muziek waarbij het begrip jazz ruim wordt opgevat. Er worden ook muzikanten, festivalorganisatoren en mensen die veel van muziek weten geïnterviewd.

In het weekend verzorgt de VPRO het programma Vrije Geluiden waar ook veel ruimte is voor muziek die allesbehalve mainstream te noemen is: veel nieuwe Nederlandse jazz maar ook oud werk en etnische zogeheten wereldmuziek. Dankzij deze programma’s heb ik veel muziek leren kennen die ik anders niet ontdekt zou hebben. Er zijn regelmatig acties en prijsvragen waarbij albums en concertkaartjes te winnen zijn. Schrijver dezes heeft op deze manier al aardig wat concerten kunnen bezoeken, o.a. van Gregory Porter, The Bad Plus, Bootsy Collins, Candy Dulfer, Snarky Puppy, het Metropole Orkest en recentelijk het nieuwe veelbelovende talent Kovacs. Ook zijn mij door Radio 6 al aardig wat cd’s en een lp toegestuurd.

Naar aanleiding hiervan heb ik dan weer albums aangeschaft en concerten bezocht van bands die mij tijdens het luisteren van Radio6 ter ore zijn gekomen. Deze vorm van promotie werkt in mijn geval dus uitstekend.

Voor veel doorbrekende of al beroemde artiesten is en was Radio 6 een uitstekend platform.

Doordat Radio6 artiesten heeft benoemd tot Radio6 Talent, ze de ruimte heeft gegeven in de studio live uitgezonden muziek te maken en ze te draaien en te interviewen, zijn ze nationaal en internationaal bekend geworden. Enkele voorbeelden zijn Caro Emerald, Gregory Porter, Snarky Puppy, en BRUUT!.

Nationale en internationale talenten die een grote bijdrage hebben geleverd aan de moderne soul en jazz. Jazz wordt overigens steeds meer gezien als een muziekstijl die culturen met elkaar verbindt en daardoor van grote waarde is; In november 2011 heeft de UNESCO dan ook de International Jazz Day in het leven geroepen. Ieder jaar op 30 april wordt nu wereldwijd de jazz in het zonnetje gezet om haar rol in het verbinden van mensen uit alle uithoeken van de wereld te onderstrepen.

Jazz heeft dus een belangrijke publieke rol wereldwijd, dit komt ook omdat jazz een muziekstroming is die open staat voor alle andere stijlen en spontane vrije improvisatie –dit is wat jazz naar mijn mening anders maakt- dan andere vaak vaster omlijnde muziekstromingen.

Het is moeilijk te verteren dat de NPO een publieke jazz-zender wil weg bezuinigen.

Die P in de afkorting NPO staat toch echt voor publiek; het is dan ook jammer dat het ten opzichte van andere NPO zenders zoals 3FM relatief kleine budget blijkbaar teveel is. Wat 3FM doet voor een veel groter publiek, doen veel commerciële stations zoals 538 en Q-music ook, in die behoefte wordt dus ruimschoots voorzien. Juist datgene waar commerciële stations aan voorbij gaan zou de NPO moeten koesteren en steunen.

Het tegendeel is helaas het geval.

“De NPO gaat de komende tijd scherpe keuzes maken in zijn aanbodkanalen en wil zich richten op meer interactie met het publiek”, aldus de publieke omroep.

Als ik als trouwe luisteraar hoor hoe vaak Radio 6 week in week uit oproept te reageren via app of mail en dat ook hoor gebeuren dan zit dat met die interactie wel snor. Mogelijk wordt Radio 6 een digitaal kanaal met non-stop muziek. Daarnaast wordt gekeken of bijvoorbeeld De Zwarte Lijst (een soort top 2000 met als thema zwarte muziek, samengesteld door luisteraars, red.) en de verslaggeving van het North Sea Jazz Festival een plek kunnen krijgen bij Radio 2. Naar mijn bescheiden mening heeft een digitaal kanaal zonder dj’s weinig met radio te maken en zitten de luisteraars van Radio 2 niet op de meeste jazz te wachten. Gevaar is dan dat alleen de mainstream jazz die op North Sea Jazz wordt uitgevoerd de radio haalt.

Mijn conclusie is dat vooral de raad van bestuur van de NPO bestaande uit mevrouw Shula Rijxman en de heer Henk Hagoort en de directeur radio, Jan Westerhof op andere gedachten gebracht moeten worden om Radio 6 in zijn huidige of enigszins aangepaste vorm voort te laten bestaan. Hoewel ik van nature optimistisch ben, heb ik daar een hard hoofd in als ik in de pers lees wat deze raad van bestuur nog meer van plan is: Volgens een onlangs “uitgelekte” toekomststrategie is dat centraliseren, bemoeienis met de inhoud van de programma’s en de invloed van de afzonderlijke omroepen inperken.

Er is al een omroepbaas geweest die het voorgenomen beleid van De NPO Noord-Koreaans noemt. Wat Radio 6 betreft durf ik aan te nemen dat die parallel wel klopt: Hoewel ik niet bekend ben met het Noord-Koreaanse radio aanbod zal daar denk ik geen publieke jazz-zender te vinden zijn… net als straks in Nederland als de NPO haar zin krijgt.

Wat kunnen wij als muziekliefhebbers doen om Radio6 en de diversiteit op de radio te steunen?

Allereerst natuurlijk door naar Radio 6 te luisteren en dit te laten blijken door te reageren als zij vragen naar reacties. Dit kun je doen door te reageren wanneer zij vragen naar favoriete platen en wanneer ze bij radiospelletjes concertkaarten, albums en andere zaken verloten.

Online petitie

Er lopen ook petities om te protesteren tegen de opheffing van Radio6. Hier zijn twee links: https://www.facebook.com/Radio6.Moet.Blijven en http://www.petitie24.nl/petitie/288/radio6-soulenjazz-moet-blijven.

“Jazz is not dead, it just smells funny” – Frank Zappa