ZAPPA PLAYS ZAPPA

Tivoli Vredenburg Utrecht 23 oktober 2015

Concert ter gelegenheid van de veertigste verjaardag van het album One Size Fits All.

---

Band

Dweezil Zappa, oudste zoon van Frank, was al vroeg muzikaal actief. Op dertien jarige leeftijd kwam zijn eerste single My Mother Is A Space Cadet uit. In de daar op volgende jaren bracht Dweezil een aantal albums uit met hoofdzakelijk eigen werk.

Om het muzikale erfgoed van zijn vader voort te laten leven stelde Dweezil  in 2006  de band Zappa Plays Zappa samen. Een verregaande beslissing waardoor zijn solo carrière op een zijspoor werd gezet. Het moge duidelijk zijn dat Zappa Plays Zappa geen gewone tribute band is. Deze band doorstaat zelfs DNA tests. Er wordt gezegd dat Frank het te gek zou hebben gevonden om in deze band te spelen. Voor degenen die Frank Zappa nooit live hebben gezien, waartoe schrijver dezes helaas ook behoort, kun je het dichtst bij een concert van Frank komen door een concert van zoonlief + band bij te wonen. Of je moet een tijdmachine kunnen bouwen.

 

---

Concert

Tijd en plaats delict: 23 oktober 2015, Tivoli Vredenburg te Utrecht. Na enige tijd beneden gewacht te hebben kon het publiek naar boven. De niet al te grote zaal, Pandora geheten, bevindt zich zeker zes hoog in dit nieuwe betonblok dat Utrecht rijk is. Hoog in de lucht dus, handig bij het beperken van de geluidsoverlast maar ook zeker passend bij het niveau van deze band. Er werd afgetrapt met het thema van Star Wars. Een bombastisch begin dat veel verwachtingen wekte van wat zou gaan komen en tegelijkertijd het enige stuk muziek van de avond dat Zappa sr. bij mijn weten zelf nooit heeft gespeeld. Dweezil verwelkomde iedereen en kondigde aan dat ze eerst maar eens het hele album One Size Fits All van zijn pa gingen spelen. Zo gezegd zo gedaan. Tijdens het eerste nummer van dit album, Inca Roads, moest de band nog duidelijk opwarmen. De nummers werden met gevoel en respect gespeeld en hoewel Dweezil dicht bij de stijl van pa bleef gaf hij alles toch een eigen twist. Het nummer Florentine Pogen vond ik persoonlijk het mooist uitgevoerd: superstrak, prachtige overgangen en mooie blaaspartijen die van het geheel een heerlijk stuk fusion maakten. De Pianopartij waar het korte nummer Evelyn, A Modified Dog mee opent, werd achterwege gelaten en de rest werd vrijwel a capella gezongen door Ben Thomas. De rest van de band gebruikte dit nummer om even te pauzeren om vervolgens vol gas het heerlijke nummer San Ber’dino in te zetten. Vervolgens Andy. Ondanks de afwezigheid van een percussiesectie stond dit nummer toch ook als een huis. Na Sofa No.2 was het hele album One Size Fits All er door gejast. Tijd om een sprong te maken naar 1967. Het nummer Suzy Creamcheese van het tweede album van The Mothers of Invention, Absolutely Free, een heerlijke meezinger. Dat gold ook voor My Guitar Wants To Kill Your Mama. Tijdens het nummer Imaginary Diseases kwam de boel echt goed op stoom. Dweezil gaf een knallende solo en de rest van de band maakte het af met een fikse dosis muzikaal vuurwerk. Volgens een paar ook aanwezige goede bekenden was dit het mooiste nummer van het concert, deze mannen gaan dan ook altijd weer het hardst op het betere gitaarwerk.  Op naar het best verkochte album van Frank Zappa: Sheik Yerbouti; de nummers Dancin’ Fool en I’m So Cute. Met het eerste nummer werd de disco destijds onsterfelijk op de hak genomen. Toepasselijk begonnen de bandleden aan een jolig dansje waarbij de enige dame van de band, Scheila Gonzalez, het meest opviel. Met I’m So Cute kreeg het genre metal nog even een veeg uit de pan. Tijd voor wat instrumentaals: Een verkorte versie van The Grand Wazoo van het gelijknamige album uit 1972. Hier kregen de blazers alle ruimte, hoewel dit schitterende stuk voor een big band bedoeld is, kwam het zeer overtuigend uit de verf. De surrealistische film 200 Motels uit 1971 werd aangedaan met het swingende stuk Magic Fingers waarbij ik mezelf betrapte op het luidkeels meezingen ervan. De overgang naar het bizarre stuk Sinister Footwear van het album Them Or Us uit 1984 was naadloos. Ook hier weer die eigen twist van zoonlief. Toch in 1984 ook het nummer The Evil Prince van het op Broadway geïnspireerde driedubbelalbum Thing Fish spelen zal Dweezil gedacht hebben. Dit nummer leunt sterk op vocale partijen die pal aan het podium waar ik stond wat ondersneeuwden in al het instrumentale geweld. Door naar een knallende drumsolo van Ryan Brown. De rest van de band vond hier even tijd om wat op adem te komen. Nu even een triootje drums, gitaar en basgitaar in de vorm van Apostrophe van het gelijknamige album. Hier voerde bassist Kurt Morgan op een geweldige manier de boventoon geheel trouw aan de op album uitgebrachte versie van pa. Het ook al fantastische album Overnight Sensation kwam nu aan bod met het legendarische nummer Montana dat handelt over een kleine zelfstandige die de wildernis in trekt om rijk te worden van zelfgemaakte tandzijde… hoe verzin je het. Er werd flink mee gezongen op deze hilarische songtekst. Ook hier blijkt het publiek, overwegend een hengstenbal van middelbare leeftijd, zijn klassieken goed te kennen. Na dit nummer ging de band backstage. Omdat ik pal voor Dweezil’s batterij effectpedalen stond waarnaast een playlist was geplakt kon ik lezen dat er een toegift zou komen van nog eens drie fantastische nummers. Het uitzinnige publiek maakte een hoop lawaai en op de voorste rij stampten we op het podium met alles wat los en vast zat. Na enige minuten kwam de band terug, fanatiek aangemoedigd door iedereen. Het stuk Black Napkins werd ingezet, onder andere bekend van het album Zoot Allures. Wat een meesterlijk stuk is dat toch. Hierna terug naar het album Apostrophe voor het van cynische humor doordrenkte nummer Cosmik Debris. Ook hier werd uit volle borst meegezongen met de tekst waarin waarzeggers en andere paranormale kwakzalvers op de hak worden genomen. Als uitsmijter I’m the Slime, terug naar Overnight Sensation dus. Hoewel dik veertig jaar oud, vind ik de tekst, die over de geestdodende effecten van het medium televisie gaat, verrassend actueel en prima te projecteren op de vluchtigheid van de sociale media vandaag de dag en de leegheid van alle computergames. Tijdens het concert was er ook nog ruimte voor audience participation. Het publiek werd in drie groepen verdeeld en moesten op commando iets doen; manisch lachen, zes keer klappen en springen en de derde groep moest de waanzinnige naam (vergeten) noemen van een of andere televisie presentator. Het effect was lachwekkend en deed denken aan oude opnamen van The Mothers Of Invention. Dweezil haalde ook nog een jongen van veertien uit het publiek en gaf hem zijn gitaar. Hierop hield hij de handen van de jongen vast en gaven ze samen een solo. Zou Dweezil zo het gitaarspelen van zijn pa hebben geleerd? Na afloop heb ik Dweezil al gebarende gevraagd of ik zijn playlist mocht hebben en dat was OK. Een leuke souvenir die in de hoes van One Size Fits All gaat. Na afloop werden er cd’s en merchandise verkocht in de hal. Hier heb ik nog kans gezien de buitgemaakte playlist te laten signeren door vijf van de zes leden van deze bijzondere band. Overbodig te zeggen dat deze playlist zeer heeft bijgedragen aan de volledigheid van dit artikel. Rest mij nog Jan te bedanken voor het rijden en alle oude bekenden voor de goede sfeer. Volgend jaar bestaat het album Zoot Allures veertig jaar….

The Torture Never Stops!

 

---

Het jarige album van pa

One Size Fits All is een album uit 1975 van Frank Zappa And The Mothers of Invention. Persoonlijk vind ik dit een van de beste albums uit het zeer omvangrijke oeuvre van Frank Zappa. Dit is het laatste album onder de naam The Mothers of Invention.  Het album bevat een van Zappa’s meest complexe en bekende nummers, Inca Roads. Een van Zappa’s idolen, Johnny ‘Guitar’ Watson, werkte mee aan twee nummers. Ook had Captain Beefheart een bijdrage aan het album met mondharmonica. In 1988 bracht de platenmaatschappij Rykodisc One Size Fits All uit op cd.

Prachtige hoes!

De hoes van One Size Fits All is een van de mooiste die ik ken, dat was destijds de reden om dit album ook aan te schaffen als picture disc naast het gewone vinyl album met hoes en de eerder genoemde audiofiele cd. De voorkant is heerlijk surrealistisch en op de achterkant is een sterrenhemel te zien met sterrenbeelden. In het universum van Zappa kom je onder andere de sterrenbeelden auto en stofzuiger tegen. Een prachtig kunstwerk waar je je zeker een lp lang mee kunt vermaken… wel op de muziek blijven letten natuurlijk…

Aanvullingen en correcties zijn altijd welkom! Dat kan hieronder bij de knop Add Comment. Over Zappa en andere gave muziek is meer te lezen in de toelichting bij het interview dat ik laatst gaf in de rubriek Vrije Oren in het radio programma Vrije Geluiden van de VPRO. Ook het interview zelf is hier terug te luisteren.