unique radio

 

Sinds 2000 ben ik met goede vrienden vijf keer naar Frankrijk geweest om concerten van Magma bij te wonen. Er zijn al wel een paar optredens in Nederland geweest maar het was me nog niet gelukt er bij te zijn. Nu dus wel. Voor het eerst naar Magma zonder pitsstop bij de hypermarché…

---

Band

Magma is een Franse band die een geheel eigen cult heeft met zelfs een eigen taal. Leider van de band is de virtuoze drummer Christian Vander. De sound van de band heeft zeer duidelijke jazz invloeden, Christian Vander is de zoon van een jazzpianist en kwam reeds op jonge leeftijd in aanraking met jazz. Er kwamen veel jazzmuzikanten bij zijn moeder over de vloer en zijn eerste drumstel kreeg hij van Chet Baker. Hij is een groot bewonderaar van John Coltrane en twee jaar na zijn dood richtte hij de band Magma op. Persoonlijk vind ik de band Magma nergens mee te vergelijken. Mede door de fictieve taal (Kobaïa) waarin gezongen wordt, heeft de band wat occults. Zonder uitzondering zijn de muzikanten en vocalisten waar Christian Vander de gelederen van Magma mee vult virtuoos, hetgeen resulteert in prachtige composities. Sinds 2000 ben ik met goede vrienden vijf keer naar Frankrijk geweest om concerten van Magma bij te wonen. Altijd weer een belevenis! Christian Vander is een waanzinnige drummer die zijn drumstel elke keer weer ongenadig op zijn flikker geeft. Het bouwjaar van Christian Vander is 1948 dus ik ben benieuwd hoe lang hij nog blijft touren.

 

 

---

Concert

21 november 2015, Tivoli Vredenburg Utrecht

Zoals eerder genoemd heb ik Magma al een paar keer eerder gezien. Dit concert was echt goed, wellicht de beste uit het rijtje wat ik mee heb mogen maken. Vriend Vincent die mij alle keren vergezelde naar Magma, beaamde dit. Allereerst werd het nummer Köntharkösz gespeeld. Hoewel niet mijn favoriet geeft dit stuk alle ruimte aan de prachtige vocalen van vaste zangeressen Stella Vander (vrouw van) en Isabelle Feuillebois. Met dit nummer waren we een dikke twintig minuten onder de pannen en het bleek al snel dat drummer/ bandleider Christian Vander er echt zin in had; zijn drumstel kreeg een verschrikkelijk pak slaag. Vander is een virtuoze drummer, hij kan geweldige overgangen maken, slaat nooit mis en spant onder het spelen ook nog even links en rechts een drumvel aan. Als tweede nummer werd Mekanik Destruktiw Kommandoh gespeeld, een van mijn absolute favorieten uit de omvangrijke discografie van deze unieke Franse band. Dit nummer gaat over een Midden-Europees volk dat om onder de dictatuur uit te komen naar de ruimte vertrekt. Voor de verandering was de introductie niet in het Kobaiah maar in het voor schrijver dezes beter te begrijpen Frans. Dit afwisselend bombastische en subtiele stuk zorgde ervoor dat het publiek uit zijn dak ging. Weer dik twintig minuten magisch klinkende muziek met prachtige vocalen van de zanger en twee zangeressen. Duidelijk is te horen dat de bandleider een drummer is. Het waanzinnige drumwerk werd vergezeld van prachtige baspartijen die deels de hoofdrol van de gitaar, zoals je dat zo vaak hoort, overnamen. Als klap op de vuurpijl werd het stuk afgesloten met een zang- en scatsolo van bandleider Christian Vander himself. Tot slot een stuk dat ik niet helemaal thuis kon brengen – vermoedelijk vroeg werk van het album 1001 Centigrades. Ook weer ongekend virtuoos, de band liet het publiek alle hoeken van de zaal zien. Tijdens concerten sta ik het liefst helemaal vooraan. Het podium van zaal Ronda in Tivoli Vredenburg is echter zo hoog dat je dan niets ziet. Vanaf het balkon hadden we echter een prachtig overzicht. Het geluid was uitstekend; hoewel de percussie naar mijn smaak wat prominenter aanwezig had mogen zijn. 

 

---

Album

Hoewel er van dit album niets is gespeeld op het bovengenoemde concert, wil ik dit juweeltje toch even onder de aandacht brengen. Voor de eerste twee stukken verwijs ik respectievelijk graag naar de albums Köhntarkosz of BBC 1974 en Retrospective vol. 1 & 2 of MDK. Het derde stuk staat volgens mij op 1001 centigrades maar zoals eerder gezegd weet ik dat niet zeker. Het live album Retrospective Vol.3. uit 1981 is voor Magma-begrippen redelijk toegankelijk en was eind jaren tachtig mijn kennismaking met deze unieke band. Het materiaal is opgenomen in 1980 in het Olympia te Parijs. Er staan drie nummers op: Retrovision (Je suis revenu de l’univers) is een lang meesterwerk met prachtige zang, allerlei heerlijke solo’s en waanzinnig drumwerk. Er zitten schitterende overgangen en climaxen in. De twee andere nummers zijn wat rustiger en vallen op door schitterende zang. In het laatste en kortste nummer zit een virtuoze elektrische vioolsolo. De totale band op dit album bestaat uit dertien mensen. Al het werk van Magma is uitgebracht op het Franse label Seventh Records. De catalogus code van deze is: REX15. 

Nummers

1. Retrovision (18:13)
2. Hhaï (version intégrale) (13:23)
3. “La” Dawotsin (4:10)

Total Time: 35:46

Musici

– Christian Vander / drums, piano on (3), vocals on (2)
– Rene Garber / 1st Lieutenant (?)
– Stella Vander / vocals
– Liza Deluxe / vocals
– Maria Popkiewicz / vocals
– Guy Khalifa / vocals (1,3)
– Didier Lockwood / violin
– Jean Luc Chevalier / guitar (1,2), bass on (3)
– Benoit Widemann / keyboards
– Bernard Paganotti / bass (2,3)
– Jean Pierre Fouquey / Fender piano (1,2)
– Francois Laizeau / percussion (1,2)
– Dominique Bertram / bass (1)

Andere aanraders uit het zeer omvangrijke oeuvre van Magma: 

• BBC 1974 
• Retrospective Vol. 1 & 2
• Wurdah Itah
• Live*
• Mekanik Destruktiw Kommandoh

*Een nummer van dit eveneens prachtige album staat ook in de playlist die ik samen heb gesteld op verzoek van de VPRO als bijlage bij het interview over mijn muziekcollectie voor het programma Vrije Geluiden op NPO Radio6.

---