unique radio

Aanleiding

Een paar weken geleden begon het bij mij te kriebelen om mijn huidige DAC te evalueren vanwege een kort geleden aangeschafte streamer. Op mijn wensenlijstje stond al een tijdje de DirectStream Junior DAC (DSJ) dus mailde ik naar de importeur van PS Audio met de vraag of ik deze ergens kon beluisteren.

Dit werd snel beantwoord door Guy van importeur Aspera met het voorstel om de DSJ geheel vrijblijvend thuis uit te proberen omdat er geen dealers in de buurt van mijn woonplaats waren. Dat klonk als muziek in de oren en twee dagen later stond UPS met de DSJ in een forse doos voor mijn deur.

Uitpakken

Na het uitpakken kwam een fraaie en degelijke DAC tevoorschijn met een redelijk bescheiden afmeting van 43x36x7 cm en een gewicht van ruim 8 kg.  Eerst de achterkant geïnspecteerd waar is terug te vinden het netgedeelte met netentree, schakelaar en zekering. RCA en gebalanceerde XLR uitgangen, overigens zonder uitgangtransformatoren zoals bij zijn grote broer DirectStream. Dan een aantal ingangen als een drietal SPDIF’s in XLR, Coax en Toslink waarna een USB en I2S aansluiting en een Ethernet netwerkaansluiting voor de geïntegreerde netwerkbridge. Daarnaast een USB aansluiting om firmware upgrades voor de streamer en netwerkbridge uit te kunnen voeren. De voorkant heeft een eenvoudig maar functioneel display met daarnaast een druktoets om ingangen, info en  opties te kunnen kiezen. Een handige draaiknop om volume te regelen en opties te kunnen ondersteunen.

 

Techniek

Waarom juist kiezen voor deze DAC? Dat is om drie redenen:

1. Omdat de DAC vanaf de ingang tot uitgang volledig is gebaseerd op pure DSD techniek.
2. Er is een I2S aansluiting aanwezig.
3. De aanwezigheid van een netwerkbridge waarmee met behulp van een app. of music player als JRiver of Roon er een volwaardige streamer van gemaakt kan worden.

Ted Smith, de geestelijke vader van de DirectStream techniek heeft naast de DirectStream DAC ook deze Junior versie ontwikkeld  en heeft net als zijn grote broer ervoor gezorgd dat alle PCM of DSD ingangssignalen worden geupsampeld naar tien maal de DSD samplefrequentie dus 28,224 MHz. Zie voor uitleg van Ted Smith over DSD dit aardige filmpje; https://youtu.be/xafLYw6EuZ4
PCM wordt dus ook geupsampeld tot 28,224 MHz en verschijnt als DSD signaal aan de output waarna het eenvoudig passief kan worden gefilterd.
Volgens PS Audio was het nog een hele klus om PCM op een juiste manier om te zetten naar DSD om een optimaal klinkend resultaat met voldoende “headroom” te bereiken. Voor deze technieken worden geen standaardchips gebruikt maar een Field Programmed Gate Array of kortweg FPGA voor upsampling, processing en filtering. Het voordeel van deze techniek is dat je de specificaties volledig naar je hand kan zetten en deze later makkelijk kan updaten.
Voor de outputstage wordt overigens een high speed, high current video op-amp gebruikt die garant moet staan voor een high end geluid. Heel mooi is ook het feit dat de voortgang van het hele proces maar door één speciaal ontwikkelde precisieklok van Crystek wordt verzorgd. Overigens houdt men van flink opschieten; 170 MHz voor Input processing en 50 MHz voor Signal processing.
Genoemde technieken zouden een fundamenteel betere weergave van DSD en vooral PCM moet waarborgen wat met veel ronkende termen en claims wordt onderbouwd op de site van PS audio. Het verhaal is niet oninteressant maar zoals vaker kan pas, ontdaan van al dit commercieel lawaai, na aandachtig luisteren van de DSJ dit goed worden beoordeeld.

Luisteren I2S

Het was een dubbel genot om deze DAC aangesloten via I2S op mijn streamer van Pink Faun te beluisteren. Genot 1: Het toegepaste Pure DSD principe wat voor een topweergave kan zorgen.  Genot 2; I2S onderscheid zich van USB en SPDIF door gebruik te maken van gescheiden datalijnen voor klok en datasignalen wat minder jitter veroorzaakt en de geluidskwaliteit nog een extra boost geeft.  In de eerste minuten merkte ik direct dat ik te maken had met een hele goede DAC vanwege de grote natuurlijke ruimtewerking in diepte breedte en hoogte. Pas na ruim een week kwam het hele potentieel tot leven en hoorde je pas goed waar deze DAC tot staat is.
Ik ben al verwend met mijn verrassend goed klinkende DAC met een I2S aansluiting maar dit bleek duidelijk andere koek. Als het heel goed klinkt grijp ik meteen naar een klassieke opname die ik door en door ken. Het Freiburger Barockorchster met werk van C.P.E Bach – Hamburger Sinfonien-  kent subtiele maar ook hevige dynamische uithalen van strijkersgroepen die veel van de DAC vergen.
Niet eerder heb ik zo’n uniforme transparantheid en rust opgemerkt. Het scheidend vermogen van de DSJ is enorm en het was leuk om te constateren dat bepaalde passages bijna letterlijk uit de ‘schaduw’ kwamen. Ook bij pop en jazz weer dat verbluffend directe, kristalheldere en neutrale geluid waar niets aan vast kleefde en ook nooit elektronisch klonk. Kortom grote klasse!

Luisteren USB en SPDIF

Voor de USB test gebruikte ik een mooie premium USB kabel met een lengte van 50 cm. Voor de I2S test heb ik overigens een gelijkwaardige 50 cm lange HDMI kabel gebruikt. Bovendien heb ik de inmiddels vermaarde jitterbug van AudioQuest op de USB kabel geprikt. Moet toegeven dat het toepassen van de jitterbug ook de kwaliteit van het I2S geluid iets verbeterde.
Bij het beluisteren van dezelfde stukken muziek als bij voorgaande test bleek direct de ruimtelijke informatie (vooral de hoogte), verfijning en de luchtigheid was afgenomen. Toch bleef nog een prachtig geluidsbeeld over wat elke vorm van hardheid of ruwheid miste.
Mijn streamer mist een Coax uitgang dus heb ik een heel eenvoudige cd-speler met een premium coaxkabel op de DSJ aangesloten. Dit ook om de door PS Audio geclaimde ongevoeligheid voor jitter uit te testen. Het geluidsbeeld was behoorlijk strak en sprankelend, indrukwekkend voor een dvd-spelertje onder de 100 euro.

Luisteren Netwerk Bridge II

Aanmelden van de Bridge op mijn netwerk was gauw gebeurd met het insteken van de ethernetsteker in de achterkant van de DSJ. Op mijn Laptop is JRiver Media Center 22 geïnstalleerd die als besturing van de DSJ fungeerde. Helaas ging het besturen met JRiver niet bepaald soepel. Het afspelen beperkte zich tot 1 track met daarna een paar seconden van de volgende tracks waarna alles vastliep. Na het herstarten van mijn NAS en modem/router ging het wat beter maar was verre van het snelle en soepele besturingsgemak die ik gewend was van mijn Pink Faun waar JRiver op een inwendige SSD is geïnstalleerd.
Met gebruik van PlugPlayer op mijn smartphone ging het wat beter maar het afspelen van meer dan een track zat er niet in. Gelukkig wel voldoende om de bridge op geluidskwaliteit te kunnen testen.
Dat was na al het moois wat ik met voorgaande test met I2S had gehoord een beetje tegenvaller. Het was niet veel beter als met de USB luistertest. Prima resultaat natuurlijk maar er wordt zo niet het maximale uit de DSJ DAC gehaald.
Aan het einde van de testperiode heb ik nog eens geprobeerd de netwerkbridge te beluisteren maar deze was niet meer wakker te krijgen. De status-ledjes onder de netwerkaansluiting knipperden niet meer wat een veeg teken was. Reanimatie van de bridge met een speciale rescue-file kon het probleem niet oplossen. Jammer maar zoiets kan gebeuren en misschien waren de besturingsproblemen een voorbode van deze uitval.

Conclusie

PS Audio is wat mij betreft met de DSJ er heel goed in geslaagd om in combinatie met een goede I2S Streamer een sensationeel geluidsbeeld neer te zetten. Natuurlijk zijn er meer schitterende DAC’s in de prijsklasse rond 5k te vinden en niet iedereen zal in de DSJ zijn of haar ideale DAC herkennen. Maar wat men ook van de DSJ vindt het is een aparte klasse die zeker de moeite waard is om aandachtig naar te luisteren.
Interessant pluspunt is de geïntegreerde netwerkbridge die in combinatie met music player software tot een volwaardige streamer gemaakt kan worden. Ook mag vermeld worden dat de DSJ een voorversterker of beter keuzeschakelaar herbergt met vele digitale ingangen en een perfecte volumeregeling die (gecheckt!) verliesvrij het volume in 100 stapjes regelt. Dit alles is ook te bedienen met een fraaie bijgeleverde afstandsbediening.
Minpuntjes zijn de eerder genoemde geïntegreerde Bridge II die helaas niet het volledig potentieel van de DAC benut en het bromniveau uit de ongebalanceerde uitgangen die hoger uitpakt als ik gewend ben. Niet echt hinderlijk maar wel hoorbaar in nabijheid van de speakers. Gebruik maken van gebalanceerde aansluitingen zal hiervoor een afdoende oplossing bieden.

Specificaties op de site van PS audio:  http://www.psaudio.com/directstream-junior/
Adviesprijs: 4.795 euro
Importeur: Aspera Audio (info@aspera-audio.com)

Gebruikte apparatuur
Streamer:   Pink Faun Basic Updated – 0,5 m. Goldkabel HDMI  / 0,5 mtr Viablue silver USB cable met AudioQuest Jitterbug >
DAC: PS Audio DirectStream Junior  – 0,5 m. Nordost Odin Unbalanced Interlinks >
Versterker: ETM 80HRQ – AudioQuest Rocket88 Biwire, tuned >
Luidsprekers: B&W 804SQ
Netsnoeren:  Wireworld Elektra POCC / Silver
Netfilter: AH! Offset Killer > Wireworld Powerstrip Matrix 2.