Na een te lange, te rustige periode op audiogebied was het gisteren weer een keertje raak: ik kon naar een mooi evenement in Rotterdam, Headphone Heaven, georganiseerd door de Haagse audio importeur Dune Blue. In een stijlvolle niet al te grote zaal in het World Trade Center was een keur aan hoofdtelefoons, in-ears, versterkers, kabels, audiospelers en accessoires te zien en vooral te beluisteren. Na een door de nodige werkzaamheden op het spoor lange treinreis en een door het slechte weer beperkt gehouden stadswandeling arriveerden vriend Tjerk en ik op de show. Na registratie bij de ingang om mee te dingen naar een aantal mooie prijzen kon het feest beginnen. De toegang was overigens geheel gratis.
Dune Blue: Meze, Audio-Opus en Finale Audio
De eerste actie was een bezoek aan de stand van Dune Blue en Meze. Hier lagen volgens afspraak een paar nieuwe oorkussens voor mijn Meze 99 Classics hoofdtelefoon te wachten. Mijn Meze was nog voorzien van de eerste versie die wat kleiner en dunner zijn dan de huidige versie. Ze werden verwisseld door een van de medewerkers van Meze zelf die ter gelegenheid van deze dag uit Roemenië over waren gekomen. Op de stand waren alle modellen van Meze te beluisteren, onder andere met de fraaie portable spelers van Audio-Opus. Er waren twee prototypes te zien. Allereerst een volledig nieuw model in-ears. Het prototype is van aluminium maar zal uiteindelijk vervaardigd uit inox staal op de markt komen.
Ook was er een nieuwe versie van de 99 te zien. Dit keer geen houten cups zoals bij de Classics of kunststof zoals bij de NEO, maar cups van… beton. Hoewel het eigenlijk niet de bedoeling was mocht ik deze Meze 99 Concrete toch even beluisteren. Mircea Fanatan van Meze waarschuwde mij echter dat de drivers nog niet ingeregeld waren op de toepassing van het beton. Dit klopte, het geluid was nogal schel en had zeker niet de harmonie en warmte die ik gewend ben van de NEO en de Classics. Ik heb er alle vertrouwen in dat dat goed gaat komen. Beton is bij luidsprekers al vaker met succes toegepast. Ondanks het beton voelt de hoofdtelefoon niet zwaar aan is het draagcomfort net zo hoog als bij de andere leden van de 99 familie. De betonnen cups zijn echter erg dun en daardoor kwetsbaar. Er wordt nog gezocht naar de beste mogelijkheid om de cups zo sterk te maken dat ze geschikt zijn voor het harde buitenleven. Het zou me niets verbazen wanneer er bij deze eigenzinnige Roemenen nog eens prototypes met cups van andere materialen zoals plexiglas of lichtgewicht metaallegeringen het levenslicht zullen zien…
Later die dag heb ik hier bij Dune Blue nog een portable speler van Audio-Opus in combinatie met een fraaie hoofdtelefoon van Final beluisterd; wat een prachtige combinatie. Hoewel ik erg tevreden ben met mijn hoofdtelefoon van Meze, is Final toch echt een klasse hoger hetgeen zich ook uit in de prijs.
Sennheiser
Met Sennheiser ga ik lang terug. Op mijn twaalfde kreeg ik mijn eerste stereoset. Een maand later kreeg ik mijn eerste hoofdtelefoon van een tot wanhoop gedreven ouderpaar. Dat was een Sennheiser. Welk type en wat er uiteindelijk mee gebeurd is weet ik niet meer, wel dat ik zeker vier paar van die kenmerkende gele oorkussens heb versleten. Later heb ik nog wel eens een walkman van Sony een upgrade gegeven door de standaard meegeleverde hoofdtelefoon te vervangen door een Sennheiser. Op het moment dat ik vader werd heb ik weer een Sennheiser (HD565 Ovation) aangeschaft om te kunnen blijven genieten van de muziek. Door de open constructie heb ik er weinig lol van gehad, vrouwlief kwam alsnog klagen over de geluidsoverlast… Ondanks mijn nieuwe liefde Meze heb ik dus wat met Sennheiser.
Op de verder bescheiden stand van Sennheiser werd de topper van de dag tentoongesteld: de ter gelegenheid van 70-jarige bestaan in 2015 uitgebrachte Orpheus. Dit is een elektrostatische hoofdtelefoon met een speciale buizenversterker.Voor verdere details verwijs ik graag naar internet waar overvloedig geschreven is over dit bijzondere project van Sennheiser. Een Sennheiser is er voor iedereen; je hebt er al een voor een paar tientjes. Deze niet: de standaard uitvoering kost €50.000. Hij kon overigens gewoon beluisterd worden. Dat heb ik dus gedaan. Tot mijn verbazing was er muziek van Frank Zappa aanwezig in de uitgebreide digitale muziekbibliotheek van de Sennheiser stand. Hoewel de orkestrale versie van het stuk G-spot Tornado absoluut fantastisch klonk bleef het geroezemoes in de zaal helaas goed hoorbaar. Dit moet beluisterd worden in een rustiger omgeving. Het draagcomfort was uitstekend maar ik viel er niet van achterover. De buizenversterker annex opbergvoorziening voor de hoofdtelefoon is waanzinnig mooi vormgegeven met een groot stuk marmer als chassis. Links een doos met glazen deksel voor de hoofdtelefoon en rechts de behuizing voor acht buizen. Behuizing want de buizen komen omhoog wanneer de versterker aan gezet wordt. Hetzelfde geldt voor regelaars op het front: deze komen pas naar buiten bij het aan zetten. Tijdens het omhoog komen van de buizen gaat ook de deksel omhoog en kan de hoofdtelefoon gepakt worden. Omdat ik dit wilde fotograferen werd speciaal voor mij de set uit- en weer ingeschakeld. Omdat je je af kan vragen hoeveel potentiële kopers van deze buitengewone hoofdtelefoon set er hier rondliepen vond ik het een mooi gebaar van Sennheiser iedereen die dat wilde de gelegenheid te geven even te luisteren naar hun topstuk.
Nordost
Nordost Corporation is een high-end audio bedrijf opgericht in 1991 door Joe Reynolds. Thuisbasis is Holliston, Massachusetts in de Verenigde Staten. Nordost fabriceert audio en video kabels, connectoren en accessoires voor de audiofiele markt en wordt gedistribueerd in 68 landen. Aldus Wikipedia.
Nordost heeft een uitgebreid assortiment aan producten voor stroomverzorging zoals netsnoeren, stekkerblokken en twee producten die mijn bijzondere aandacht trokken: de Qk1 AC enhancer en de Qv2 line harmonizer. Ze zien er uit als mooi afgewerkte ietwat uit de kluiten gewassen geaarde stekker zonder snoer. De zwarte metalen behuizing doet me aan een zaklantaarn van Maglite denken. Omdat ik wel eens wilde weten en vooral wilde horen waarom dit een aanwinst voor mijn stereoset zou zijn sprak ik de aanwezige vertegenwoordiger van Nordost aan. Op mijn vraag wat dit voor apparaten waren probeerde hij het me uit te leggen met een verhaal over een lading resonerende spoel waaraan de Qk1 zijn mechanische werking ontleent. De Qv2 werkt niet mechanisch maar is een elektronische frequentie generator die direct pulsen in de netspanning brengt. Dit verlaagt de ruisvloer en zorgt voor een realistischer geluid en beeld. Er wordt dus geclaimd dat beeld ook verbetert dankzij de Qv2. Zowel de Qk1 als de Qv2 moet in een stopcontact geplaatst worden dat zich in dezelfde groep bevindt als de audio of video set. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik weinig van het verhaal van de medewerker heb onthouden en dat ik de website van Nordost er maar even bij heb gepakt. Er stond een luisteropstelling bestaande uit een Macbook als muziekopslag, een dac waarvan ik helaas merk en type vergeten ben en een hoofdtelefoon van Audeze. Eerst heb ik een stukje muziek geluisterd zonder deze twee apparaten in het prominent op de tafel aanwezige stekkerblok, eveneens van Nordost. Daarna hetzelfde stuk muziek met de Qk1 en de Qv2 in het stekkerblok. Beide stukken muziek klonken uitstekend op de zeer mooie Audeze hoofdtelefoon. Ik hoorde echter geen verschil hoe hard ik mijn best ook deed. Ook bij een derde poging kon ik geen verbetering of verslechtering ontdekken terwijl ik eigenhandig de apparaten in het stekkerblok drukte en er weer uit trok. Op mijn opmerking dat ik deze twee apparaten, die samen toch €700 kosten, best eens thuis in alle rust en vooral zonder het rumoer van het publiek uit zou willen proberen, was het antwoord dat dat wel te regelen is. Wellicht dus binnenkort een review over de Nordost Qk1 en Qv2. Er waren overigens twee identieke Audeze hoofdtelefoons beschikbaar: een met standaard bekabeling en een met bekabeling van Nordost, type Blue Heaven. Hier was het verschil zeer goed hoorbaar, in het voordeel van de Nordost kabel welteverstaan.
Mytek
De bezoeker die de Brooklyn DAC van Mytek over het hoofd heeft gezien heeft de ogen in de zak gehad. Dit opvallend vormgegeven apparaat werd door andere exposanten veelvuldig gebruikt als randapparaat om hun spullen aan te prijzen. Deze DAC die tevens als phono voorversterker gebruikt kan worden was op de stand van Mytek zelf te beluisteren in combinatie met een wel zeer fraaie draaitafel: de DDX-1000 van Micro Seiki. Als hoofdtelefoon werd een fraaie Sennheiser ingezet. Hoewel het Ortofon Concorde element in de draaitafel niet spectaculair was klonk het album Ascenseur Pour l’Échafaud van Miles Davis erg mooi. Ik heb een poosje zitten genieten met de Sennheiser waarbij ik door de open constructie toch weer last had van het geroezemoes. Ik kon het niet laten mijn eigen Meze even in de vrije tweede hoofdtelefoonuitgang te steken en heb nog een half kantje van Miles Davis genoten; dankzij de gesloten constructie nu zonder hinderlijke bijgeluiden. Ook met de Meze was het geluid gedetailleerd en analoog waarbij ik het toch jammer vond dat er geen beter element in de draaitafel zat. Zo’n setje verdient toch minstens een mooi van den Hul of Benz Micro element. Hierbij kan ik dan gelijk opmerken dat de Brooklyn DAC ook MC elementen aankan. De Brooklyn DAC is echter veel meer dan een hoofdtelefoonversterker en een phono voorversterker. Hij kan digitale signalen omzetten naar analoog, zoals de toevoeging DAC natuurlijk al suggereert. De Brooklyn heeft een MQA decoder aan boord en is dus helemaal bij de tijd.
MQA is een systeem dat het mogelijk maakt high resolution data toe te voegen aan gangbare audio bestanden zoals FLAC. Voordeel is dat gangbare afspeelapparatuur de bestanden gewoon af kan spelen terwijl apparatuur met een MQA decoder aan boord het volledige potentieel van de high-res opname kan laten horen. Eenieder die nog aan het sparen is voor een MQA apparaat kan dus gerust beginnen met verzamelen van MQA bestanden en ze gewoon afspelen.
Voor digitale bronnen zijn er twee coaxiale, een optische, een USB en een AES/ABU ingang beschikbaar. Alle digitale signalen die binnenkomen kunnen de Brooklyn ook weer verlaten via de USB poort. Dit schept mogelijkheden om geluid van digitale bronnen op te nemen met de pc. Helaas kunnen analoge signalen de Brooklyn niet verlaten via de USB poort. Voor het digitaliseren van vinyl en ander analoog materiaal is de Brooklyn dus niet geschikt. Was dit wel zo geweest dan zouden zowel mijn ADL GT40 als mijn ADL Esprit, die dat beide wel kunnen, direct in de verkoop gaan om ruimte te maken voor een Brooklyn DAC.
Hieronder nog even een kiekje van het mooiste wat ik tegen ben gekomen… sorry Sennheiser.
Teveel om op te noemen…
Het was een bijzonder leuke dag die gezellig en goed bezocht maar zeker niet te druk was. Hetgeen ik hierboven heb beschreven was maar een fractie van wat er allemaal te beleven was. Ondanks de aanwezigheid van autoriteit Sennheiser viel de afwezigheid van andere echt grote merken zoals Sony, en Teac op; terwijl die toch ook heel wat te bieden hebben in deze tak van sport. B&W was er gelukkig wel met zijn hoofdtelefoons. Het aardige van een evenement zonder luidsprekers is dat er geen kakofonie is van muziek zoals vaak het geval is bij andere audioshows. De zaal galmde nogal en daar hadden de luistersessies met hoofdtelefoons met een open constructie onder te lijden. Opmerkelijk was dat er wat meer jongere mensen rondliepen dan op de gemiddelde audioshow. Terwijl ik even buiten een luchtje stond te scheppen realiseerde ik me twee dingen. Ten eerste viel het niet erg op dat er binnen wat gaande was, er hingen een paar ballonnen en kleine affiches bij een onopvallende zij ingang. Het tweede wat opviel was hoeveel mensen er langs liepen met oortjes en hoofdtelefoons. Indien er een spandoek zou hebben gehangen of er een paar borden op de stoep waren geplaatst ben ik er van overtuigd dat er meer toevallige passanten naar binnen zouden zijn gelopen. Die hadden er mooi van overtuigd kunnen worden dat het geluid van de met de smartphone meegeleverde oortjes en de hoofdtelefoons van dr. Dre ver onder de maat is. Uit de ervaringen van mijn twee zoons, die ik beiden een setje Meze oortjes van zes tientjes cadeau heb gedaan, weet ik dat ze door deze kleine investering zoveel meer plezier beleven aan de muziek uit hun smartphones. Goed geluid uit oortjes of een hoofdtelefoon hoeft echt geen godsvermogen te kosten en is voor elke beurs bereikbaar. Dit werd ook bewezen op de stand van Shure waar zeer betaalbare goed klinkende hoofdtelefoons te beluisteren waren; versterkt met de al even betaalbare DacMagic Plus van Cambridge Audio. Beide merken die ook te vinden zijn bij prijs vechtende winkelketens en dozenschuivers op internet. €50 000 uitgeven voor een leuke hoofdtelefoon set kan altijd nog…
Editie 2018? Graag!
Mocht er een editie 2018 komen dan ga ik zeker proberen weer tijd vrij te maken voor Headphone Heaven.
Rest mij nog Michael van Dune Blue te bedanken voor het organiseren van dit mooie gratis evenement met ook nog mooie prijzen voor de bezoekers en het op afspraak meenemen van nieuwe oorkussens voor mijn hoofdtelefoon en Tjerk voor het prettige gezelschap onderweg, tijdens Headphone Heaven en bij de uitstekende Surinaamse maaltijd na afloop.
Wat grappig dat je over de jaren 70/80 Sennheisers met gele oordoppen begint; ik wilde deze als tiener dolgraag hebben, alleen geen cent te makken, dus is het er nooit van gekomen, boehoe.
Heb je nog naar de verschillende Nordost kabels geluisterd? Ik heb ooit met verschillende Wireworld kabels geëxperimenteerd, en dat was duidelijk hoorbaar op mijn hoofdtelefoon.
Helaas was het nogal lawaaierig in de hol klinkende zaal. De omstandigheden waren dus niet zo goed voor een serieuze luistersessie. Ik heb toen besloten de beperkte tijd te benutten om veel te bekijken, te fotograferen en te praten met verschillende mensen.
Jammer dat die prachtige DDX-1000 zo’n entry level element had. Gelukkig verder een goed bestede middag geweest voor jou en je maat zo te lezen. De Nordost produkten die je beschrijft , ken ik als gebruiker van 2 Qv2’s in mijn Vibex stroomverdeler, hopelijk komt er ooit nog een 3de bij.
Ik begrijp dat er nogal wat merken absent waren. Audioquest, Audeze, Focal(?) , Hifiman, om er een paar te noemen naast de merken die jij noemde, Sony en Teac. Personal&portable heeft de toekomst dat is zeker. Terecht dat je de 2018 editie al in je “memory ” zet.