Band
Orgel Vreten is geen doorsnee band. Het hart van deze band bestaat uit twee stokoude Hammond orgels. Bandleider Thijs Schrijnemakers en Darius Timmers bespelen de twee orgels die rug aan rug op het podium staan. De twee orgels zijn precies even hoog en de vlakke bovenkanten vormen samen een mooie vlakke verhoging. Tijdens optredens klimt de volslanke blazer van de band Arno Bakker regelmatig, met zijn trombone of al even volslanke sousafoon, op de orgels om een mooie solo te geven. Er wordt niet veel gezongen en als het al gebeurt dan doet Arno Bakker dat. De basis van de band wordt verzorgd door bassist Jan Teertstra en drummer Henri van den Berg. De gitaar schittert door afwezigheid. Ter gelegenheid van de release van hun nieuwe album, De Man En Zijn Machine, zijn de heren momenteel aan het touren. Mijn keuze viel op het concert in Zwolle, waar gespeeld werd in zaal Hedon.
Concert
Trouwe vriend annex Boekanier Henry en schrijver dezes waren ruim op tijd bij de zaal. Er stond een lange rij waar wij, netjes opgevoed als wij zijn, keurig achteraan aansloten. Aangekomen bij de voordeur werden onze kaarten gescand en gingen er alarmbellen af: we bleken te hebben gewacht voor het verkeerde concert. Dit bleek de grote zaal te zijn. De zijdeur waar we in de rij al langs geschuifeld waren bleek de entree van de kleine zaal te zijn; onze plaats delict voor deze avond. Hier geen wachtrijen bij de garderobe zoals, zichtbaar door een glazen wand, bij de grote zaal. De kleine zaal ademt een zeer gemoedelijke sfeer, mede door de grote ramen aan de straatzijde waardoor het idee ontstaat dat je in een grand café bent beland.
Het concert begon meteen met een vrij ruig stuk waarin de twee Hammonds alle ruimte hadden. De sfeer zat er dan ook snel in. Vervolgens werden afwisselend nummers gespeeld van het nieuwe album De Man En Zijn Machine en het voorlaatste album Komrad. Nummers die ik herkende nadat ik daags na het concert het hele repertoire van de band heb beluisterd waren onder meer: Sorry Wim, Dick Bruno, Baron van Pogosteyn, Dimitri, en Kopna Kopna. In het nummer Dick Bruno was de interactie tussen de twee Hammonds erg leuk, toetsenisten Thijs en Darius daagden elkaar uit door elkaar na te doen en beurtelings een nootje extra te spelen. Het is een genot om te zien hoe de orgels tegen elkaar in spelen terwijl alle registers open getrokken worden. Gaaf zijn ook de Lesliekasten achter op het podium waarvan de hoorns door een voetpedaal bediend steeds op een andere snelheid draaien en zorgen voor dat kenmerkende Hammond geluid. In het heetst van de strijd tilt Darius zijn Hammond op en schudt deze als een gitaar heen en weer voor extra effect. Op de albums klinken de nummers duidelijk wat gladder dan live waar meer tijd en ruimte is voor uitgebreide solo’s. Alle muzikanten speelden meerdere solo’s. Tijdens een lange improvisatie werd het thema van Waarheen Leidt De Weg van Mieke Telkamp ingezet en gaandeweg vakkundig verkracht tot grote hilariteit van het publiek. We waren op dat moment al opgewarmd met het nodige instrumentale vuurwerk. Naast het nodige spektakel van de orgels stal ook blazer Arno de show door boven op de Hammonds te gaan staan, zitten of liggen, onderwijl spelend op zijn kolossale sousafoon. Het diepe geluid van de sousafoon was indrukwekkend maar de stukken die hij speelde op de trombone vond ik mooier. Het bas- en drumwerk zijn beiden strak en goed op elkaar ingespeeld. Tijdens improvisaties is dit goed te horen en te zien. Er wordt niet veel gezongen; tussen de nummers wordt er des te meer gepraat door bandleider Thijs; zijn humor is lekker droog, hij voorziet verschillende nummers van een zeer geestige uitleg en betrekt ook het publiek erbij. Een keer pakt bandoudste Arno de microfoon af en gebaart Thijs verder te gaan met spelen. Voor mij was een van de hoogtepunten een prachtige uitvoering van Temptation van Screamin’ Jay Hawkins. Arno begint het nummer zittend op de orgels te zingen en kronkelt langzaam het publiek in tot voor de voeten van een jongedame die hij knielend een serenade geeft. In het midden van het nummer is alle ruimte voor muzikaal vuurwerk en terug bij dezelfde jongedame zingt Arno de staart van deze klassieker; wat een show! Na nog een paar mooie nummers is er nog een toegift en dan is het alweer voorbij.
Opvallend is dat er tijdens het concert niet echt naar een climax toegewerkt wordt, rustige nummers worden schijnbaar willekeurig afgewisseld met ruige solo’s en improvisaties. De meeste nummers zijn vrij complex en door het authentieke Hammond geluid, het koper en de afwezigheid van een gitaar heeft Orgel Vreten een heel eigen sound.
Albums
Vorige maand is het laatste album van Orgel Vreten uitgekomen: De Man En Zijn Machine. De stukken die hier op staan klinken een stuk gepolijster dan de versies die tijdens het concert te horen waren. De orgelpartijen zijn een stuk korter van duur. Toch is het album zeer de moeite waard. De hoes is in een mooie retro stijl uitgevoerd met foto’s van oude computers, vliegtuigen en ander industrieel erfgoed. Hoewel ik dit album beter vind dan hun vorige, Komrad, ben ik zelf toch altijd het meest enthousiast over live opnamen. Die zijn te vinden op het album Live At The Tivoli uit 2014 en die is bij mij dan ook favoriet vanwege het meest rauwe geluid. Op dit album staat een prachtige cover van het nummer Lazy van Deep Purple. Ook is hier nog gitaarwerk te horen. Alle albums zijn in eigen beheer uitgegeven. Dit zal ook de reden zijn dat het debuutalbum The Merciless Hammond Battle niet meer te vinden is. Goed inspelend op de trend is het allemaal op vinyl uitgekomen. Er is ook een maxi single zonder titel waar de nummers Zarx & Johnson en Lawaii op Hawaii op staan, deze is in 2017 als promo uitgebracht. Omdat ik al het andere nog verkrijgbare werk al in de kast heb staan, heb ik deze na het concert aangeschaft. Drummer Henri van den Berg vertelde mij dat dit twee nummers zijn die het album De Man En Zijn Machine niet hebben gehaald. Bij thuiskomst bleek met name het nummer Zarx & Johnson net wat experimenteler te zijn dan wat op de lp staat. Ik ben erg blij met deze maxi single en vind het een aanrader. Ook deze zal wel snel uitverkocht zijn. Meer info is hier te vinden.
Playlist
Voor de liefhebbers van Hammond-orgelmuziek is hier een Spotify-playlist te beluisteren.
Bedankt voor de tip Emiel! Het intieme concert gisteravond in Victorie te Alkmaar was een regelrechte aanrader! Hebben ze in Zwolle niet ‘Move your feet’ van Junior Senior gespeeld? Vond ik echt een hoogtepunt, waar zowel de stem van Arno en samples van het origineel erg goed tot zijn recht kwamen. Ik miste eerlijk gezegd de battles tussen beide heren. De orgelpartij had net zo goed door één persoon gedaan kunnen worden. Ook een paar echte uitsmijters van bijvoorbeeld Booker T., Deep Purple of Emerson, Lake & Palmer hadden ze de zaal mee kunnen plat spelen. Maar nee dus, en omdat hun eigen repertoire te beperkt is, zal ik ze niet snel een tweede kans geven. Erg leuk om een keer mee te maken, maar te niche om fan van te worden.
Orgel Vreten: onconventionele bezetting, de nodige humor en dynamische presentatie met podiumvertoon. Het is uiterst lastig voor muzikanten om nieuwe wegen te verkennen, de hedendaagse mantra dat alles al gedaan is bepaalt bij breed publiek de mindset. Bovendien is er weinig animo voor l’art-pour-l’art ofwel een experiment omwille van zichzelf. Muzikanten binnen dat spectrum van de muziek veroordelen zichzelf al meteen tot een niche. Dat lijkt soms op masochisme. En dat trekt dan weer snobby cultuurpubliek ofwel sado-masochisten die genieten van de podiumartiesten die zich in hun artistieke vrijheidsroes vervreemden van het publiek. Kunst van de ontregeling kwelt zowel de muzikanten als het publiek.
Ik begrijp dat Orgel Vreten bij de live-tournee ‘De man en zijn machine’ gaat voor de romantische bevrijding ofwel ontlading waarbij het publiek een pakkende belevenis krijgt voorgeschoteld.
In een tijd waarin we muziek streaming via Spotify of Youtube tot ons kunnen nemen is het
deste belangrijker dat een live-concert een overgetelijke ervaring is. De heren van Orgel Vreten
spannen zich daarvoor tot het uiterste in en geven het publiek wat het mag verwachten van integere artiesten. Emiel schrijft erover met de bevlogenheid van een liefhebber. Uiteindelijk blijft de waardering een kwestie van smaak, over smaak valt niet te twisten.